Onlangs publiceerden we elders op MixedWorldMusic.com de Top 10 lijstjes van 2017 volgens onze redacteuren. Het album met de geweldige titel At Least Wave Your Handkerchief at Me van het Albanese Saz’iso werd gekozen tot album van het jaar.
Meer dan ooit weken de individuele lijstjes van elkaar af. Zoveel zielen, zoveel smaken, maar ook zoveel mooi aanbod in 2017.
De redacteuren gaven ook toelichtingen op hun lijstjes en hebben daarbij vermeld welk concert of festival ze het beste van 2017 vonden, welk boek het meeste opviel, en wat hun verwachting of hoop voor 2018 is.
In een korte reeks artikelen tussen Kerst en Oud & Nieuw publiceren we die mijmeringen. Inclusief natuurlijk mooie audio- en videofootage!
Alle Top 10 lijstjes van 2017 kun je elders op MixedWorld Music vinden.
Klik hier.
In deze vierde aflevering van 'Het jaar 2017 in MixedWorldMusic perspectief' komen Jaïr Tchong en Erk Willemsen aan het woord.
Jaïr Tchong
Elders op MixedWorldMusic is het Top 10 lijstje van Jaïr Tchong al gepubliceerd. Hierbij nog eens ter herinnering:
1. Trio Da Kali & Kronos Quartet - Ladilikan (World Circuit)
2. Lavalu - Solitary High (cd, Solid Keys Records / It’s All Happening)
3. Daymé Arocena - Cubafonía (vinyl, Brownswood Recordings)
4. Boubacar Traoré - Dounia Tabolo (Lusafrica)
5. Orchestra Baobab - Tribute to Ndiouga Dieng (vinyl, World Circuit)
6. Komitas Vardapet - Six Dances, Keiko Shichijo (10” vinyl, Makkum Records)
7. Girma Bèyènè & Akalé Wubé - Mistakes on purpose: Éthiopiques volume 30 (Buda)
8. Namibian Tales - Kalahari Encounters (Mundus)
9. Atamina - Sycophantic Friends (Makkum Records)
10. Tribalistas - Tribalistas (Phonomotor)
Beste world heruitgave
Hailu Mergia & Dahlak Band - Wede Harer Guzo (Awesome Tapes from Africa)
Beste world festival
Jaïr Tchong: 'Het beste op de moderne luisteraar toegesneden festival is Le Guess Who?, Utrecht. Verder staan Music Meeting, Nijmegen, en Afrika Festival, Hertme, bij mij op een gedeelde eerste plaats, beide vanwege hun onovertroffen ambiance en originele programmering.
Temple of Time tijdens het Holland Festival
Beste world concert
Temple of Time van componiste Sinta Wullur (Holland Festival, Concertgebouw, Amsterdam) en de avond rondom Steve Reich door Slagwerk Den Haag (Dekmantel, Muziekgebouw aan 't IJ, Amsterdam) bleven me nog wekenlang bij – muziek als transcendentale ervaring.
Shabaka Hutchings & the Ancestors (Transition, Tivoli/Vredenburg, Utrecht) gaf me de meest intense ervaring van dit jaar – niet in woorden te vatten.
Een kleine, maar onverwacht intense avond had ik in OCCII, Amsterdam, rondom Griekse rebetika. Zo’n concert met veel food for thought: twee musici, Grieks en Nederlands, waarbij de Nederlander me helemaal te pakken had. Ik zou zweren dat hier twee Grieken aan het spelen waren.
Andere concertavonden die me zijn bijgebleven: de oude wave-held Peter Perrett, de Cubaanse afro-diva Daymé Arocena, en de geweldige 'currulao-metal' van het Frans-Colombiaanse Pixvae. Alle drie trouwens in de bovenzaal van Paradiso, Amsterdam. En Lavalu die solo-piano de uitverkochte Tuinzaal van Paradiso Noord betoverde. De mooiste plek qua publiek en ambiance blijft Mezrab, Amsterdam.
Beste world muziekdocumentaire
De jonge Poolse filmmaker Maciek Bochniak bracht tijdens ‘IDFA in de Melkweg' een documentaire over Francis Falceto’s inmiddels dertigdelige Éthiopiques cd-serie in wereldpremière: Éthiopiques – Revolt of the Soul. Falceto’s eigen herkomst uit de punkwereld en jarenlange obsessie voor Ethiopische muziek komen fraai in beeld. De film mag dan ook gelden als ode aan het eenmans-UNESCO-leger dat Falceto feitelijk is – Éthiopiques is echt een levenswerk. Ook het pionierswerk van de Ethiopische platenbaas Amha Eshete wist Bochniak goed te achterhalen: hij zocht Eshete op in Amerika. Tegelijkertijd roepen enige beperkingen en vreemde keuzes van deze film wel een verlangen naar een completere film over Ethiopische muziek op. Idealiter vanuit Ethiopisch perspectief.
Beste boek
Jace Clayton - Uproot – Travels in 21st Century Music and Digital Culture (FSG Originals).
Geen auteur, Getatchew Mekuria (1935-2016) – A Lifelong Musical History in Photos, from the Municipality Band to the Ex (Terp Publishing, ISBN 978-90-826066-0-7).
Meest veelbelovende artiest
Koffiedik kijken blijft lastig, maar in Nederland volg ik Kapok, Slagwerk Den Haag en Ragazze Quartet aandachtig. Internationaal geeft vooral Pixvae me een enorme stoot energie en vertrouwen dat er nog van alles mogelijk is op het snijvlak van muzikale culturen. De vintage reggae van The Dubbeez (debuutelpee komt in januari uit op Bob Marley’s label Tuff Gong en werd opgenomen in zijn studio in Jamaica) klinkt ogenschijnlijk eenvoudig, maar wint bij iedere luisterbeurt aan finesse. Broer en zus op drums en bas geven met deze band reggae ineens weer een ontroerende relevantie.
Verwachting of hoop voor 2017
Persoonlijk zou ik een implosie van Facebook en Twitter wel interessant vinden, zo op de wijze van Hyves. Kijken of mensen elkaar weer kunnen vinden zonder smartphone. Die ongecontroleerde technologische, financiële en politieke macht van Silicon Valley zou George Orwell nog te ver zijn gegaan.
Erk Willemsen
Elders op MixedWorldMusic is het Top 10 lijstje van Erk Willemsen al gepubliceerd. Hierbij nog eens ter herinnering:
1. Kuenta i Tambu - Rais
2. Valerie June - The Order of Time
3. Namibian Tales - Kalahari Encounters
4. Youssou N’Dour - Seeni Valeurs
5. Anouar Brahem - Blue Maqams
6. La Mambanegra - El Callegüeso y su Mala Maña
7. Ibeyi - Ash
8. Luisa Maita - Fio da Memória
9. Quantic & Nidia Gongora - Curao
10. Banda Magda - Tigre
Erk Willemsen: 'Wat zijn de criteria om een plaat in je jaar Top 10 te zetten? Dat het de mooiste muziek is die je het afgelopen jaar gehoord hebt? Dat het het meest bijzondere album is dat er was? Dat het een vernieuwend project was? Als je alle albums weer eens voorbij laat komen uit mijn jaarlang bijgehouden Spotify-playlists, dan komt er muziek voorbij waarvan ik weet dat die kwalitatief met kop en schouders overal bovenuit steekt. Maar wat nou als ik de plaat in kwestie niet eens een volledige luisterbeurt heb kunnen gunnen, omdat ik niet voldoende geboeid werd, dan wel dat het gewoon niet aansloeg bij me? Ik weet dat ik de plaat op 1 zou moeten zetten omdat die baanbrekend, vernieuwend, etc is. Een intellectuele benadering. Maar ik kies voor de emotionele benadering dit jaar. En dan zet ik Rais van Kuenta i Tambu, de formatie van Roël Calister, bovenaan. De plaat is van begin tot eind een revelatie. Eén lang avontuur, boordevol percussie. En ja, dan heb je bij mij een streepje voor, als de beats dik in orde zijn. Maar wat me écht over de streep trok om dit album op 1 te zetten is de cd-presentatie die ik zag in Sugar Factory tijdens Amsterdam Dance Event. Wát een energie, wát een power. En daar waar publieksparticipatie vaak een kunstje is, doet Kuenta i Tambu het zó natuurlijk, zó vanzelfsprekend, dat zelfs ik daarvoor val. Daarmee onthul ik natuurlijk ook meteen het beste concert van 2017. Met stip.'
Een impressie van dat concert:
Beste festival? Saai en dubieus, maar waar: Music Meeting. Saai, omdat ik het ieder jaar kies als beste festival. Dubieus, omdat ik zelf een kleine rol speel bij dat festival in de productie en redactie van de Mixed Media Lounge aldaar. Maar ja, als ik dan zo intens kan genieten van wat zich in die Lounge afspeelt, en van de bijzonder geprogrammeerde concerten elders op het terrein, dan is het pleit gauw beslecht. Komend jaar gaat Music Meeting door het leven als International Music Meeting Festival. Om het informatie-overladen publiek toch in vier woorden duidelijk te kunnen maken wat dit festival behelst. Voor wie het nog niet weet: een festival waar world music en jazz te horen is, liefst in een kruisbestuiving.
Maar terug naar mijn Top 10. Slechts één plaat daaruit haalde de algemene Top 10 waarin de keuze van alle redacteuren opgeteld is. Niet dat ik het Albanese Handkerchief-album (nummer 1) niet mooi vind. Niet dat ik Ifriqqiyya Electrique niet even baanbrekend vind als andere redacteuren. Maar kiezen uit zó veel goede muziek is bijkans onmogelijk. Bij mij waren de schitterende albums van Chico Mann, Rhiannon Giddens, Clap! Clap!, Monoswezi, The Unthanks, Buika, Sara Tavares, Kasai All Stars, Lucas Santtana, iLe, Debashish Bhattacharya, Goran Bregovic, Blitz The Ambassador, Somi, King Ayisoba en Tony Allen al afgevallen. Dat naast de zeer goede Benelux releases van Koffie, La Chiva Gantiva, Ghalia Benali, Vernon Chatlein, Zita Kula en Ntjam Rosie, die ik ook wel een plek had willen geven.
De enige overeenkomst met de algemene Top 10 zat ‘m in het album dat zonder meer als meest bijzondere project van het jaar geafficheerd mag worden, de Kalahari Encounters van Namibian Tales, ontsproten uit de muzikale en ondernemende breinen van Sjahin During en Shishani Vranckx.
Dit project is ook ontstellend mooi op film vastgelegd, onder meer resulterend in onderstaande waanzinnige clip, zowel qua muziek, als qua camera en montage. Briljant! Namibian Tales - Aga Who: video van het jaar!
En daar komt mijn wens voor 2018 dan ook uit voort: opdat hun project met de Ju|'hoansi Singers, de vier San-grootmoeders uit Namibië, ook mag slagen als liveproject, tourend langs de podia van de Benelux en de wereld!
Mijn hoop voor 2018 is dat we alle maatschappelijke ontwikkelingen, dus ook die in de muziek, kritisch blijven volgen, maar altijd zo dat je vóórdat je een oordeel waar dan ook over geeft, eerst in de huid van de ander kruipt. Dan komt alles goed :-)
Klik hier voor de andere delen in deze serie
'Het jaar 2017 in MixedWorldMusic perspectief'